Τρίτη 1 Ιανουαρίου 2013

Τα Πρωτοχρονιάτικα έθιμα του Παλαιού Κωσταραζίου.


Την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, έκαναν την εμφάνισή τους σποραδικά, παιδιά ντυμένα καρναβάλια ''Λουκατσάρια'' .

Τη ημέρα της Πρωτοχρονιάς, ντύνονταν μικροί και μεγάλοι Λουκατσάρια και μόλις τελείωνε η εκκλησία, τα μικρά παιδιά παρέες παρέες γύριζαν όλο το χωριό και σε κάθε σπίτι φώναζαν ''παρά, παρά'', ζητούσαν δηλαδή λεφτά, κάτι σαν τα πρωτοχρονιάτικα κάλαντα.

Οι μεγάλοι, επίσης ντυμένοι Λουκατσάρια, μαζί με ορχήστρες, ''άργανα'', γυρνούσαν όλο το χωριό και κατέληγαν όλες οι παρέες στην Πλατεία των καφενείων και γλεντούσαν μέχρι να νυχτώσει. Μετά από εκεί πήγαιναν για λίγο σπίτια τους και στη συνέχεια, οικογενειακώς πλέον, συγκεντρώνονταν σε κάποιο από τα καφενεία και γλεντούσαν μέχρι το ξημέρωμα.

Η αμφίεση των μασκαρεμένων ήταν ανέξοδη, καθώς όλοι χρησιμοποιούσαν παλιά ρούχα. Τα αγόρια ντύνονταν κορίτσια και το ανάποδο φορώντας μία μαντήλα στο πρόσωπο έτσι ώστε να μην αναγνωρίζονταν. 

Πολλοί καλύπτονταν με δέρματα προβάτων παριστάνοντας την αρκούδα με τον αρκουδιάρη, άλλοι μαύριζαν τα πρόσωπά τους με καπνιά από τα τζάκια και άλλοι ντύνονταν σαν τη σημερινή φιγούρα του καουμπόη. Δηλαδή φορούσαν μια μαντήλα, έφτιαχναν φαβορίτες με μπογιά από παπούτσια και φορούσαν και κάποιο καπέλο.

Το μεσημέρι, κάθε οικογένεια , έκοβε τη Βασιλόπιτα που ήταν φτιαγμένη με πέτουρα (φύλλα ανοιγμένα με το χέρι) και σαν γέμιση είχαν λίγο ρύζι και ελάχιστο ή καθόλου τυρί και την έλεγαν ''πιτυρόπιτα''

Φυσικά τοποθετούσαν και το φλουρί και όταν κάθονταν όλοι μαζί το τραπέζι, συνήθως ο γηραιότερος της οικογενείας έκανε τρεις φορές το σημείο του Σταυρού πάνω στην πίτα και έκοβε σε τόσα κομμάτια, όσα μέλη ήταν της οικογένειας και επιπλέον όσα άλλα ήθελαν, π.χ. για το Χριστό, για το σπίτι, για τον Άγιο Βασίλη κλπ. Κατόπιν γύριζε την πίτα τρεις φορές και αρχίζοντας από το κομμάτι Του Χριστού μοίραζε τα κομμάτια. 

Μετά το γεύμα, έβγαιναν όλοι στην πλατεία του χωριού όπου υπήρχε χορός.

Τα περισσότερα από τα παραπάνω έθιμα, τηρούνται και σήμερα στο Κωσταράζι, άλλα με την ίδια και άλλα με λιγότερη ένταση,  παρά το πέρασμα του χρόνου.  

Βιβλιογραφία: Παλαιό Κωσταράζι (Ιστορία - Λαογραφία), Ιωάννου Θ. Τόλιου, Θεσσαλονίκη 1993

Δεν υπάρχουν σχόλια: