Το Lockheed F-117 Nighthawk, το «Αόρατο», το τεχνολογικό θαύμα και καμάρι της αμερικανικής Πολεμικής Αεροπορίας, καταρρίφθηκε μόλις τρεις ημέρες μετά την έναρξη του βομβαρδισμού της Γιουγκοσλαβίας, στις 27 Μαρτίου 1999, κοντά στο χωριό Μπουτζάνοβτσι. Το F-117 ήταν η μοναδική επιβεβαιωμένη απώλεια αεροσκάφους stealth του ΝΑΤΟ.
Ο Ζόλταν Ντάνι, συνταγματάρχης των Δυνάμεων Αεράμυνας της Γιουγκοσλαβίας, ήταν διοικητής της 3ης πυροβολαρχίας της 250ης ταξιαρχίας πυραύλων, κατά τη διάρκεια του πολέμου του ΝΑΤΟ εναντίον της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας. Μέλη της ομάδας του έγιναν εθνικοί ήρωες της Σερβίας.
Ο συνταγματάρχης εν αποστρατεία εξήγησε στο Sputnik ότι το 1999, η πυροβολαρχία του χρησιμοποιούσε συστήματα ραντάρ metre-range για να επιβλέπει και να ανιχνεύει στόχους αέρος.
«Αυτά τα metre-range ραντάρ μπορούν να ανιχνεύσουν ευκολότερα τα αεροσκάφη τεχνολογίας stealth, έτσι ώστε να μπορέσουμε να εντοπίσουμε το αεροσκάφος εγκαίρως και να το αφήσουμε στην περιοχή κινδύνου μας. Μόνο όταν το αεροσκάφος ήταν 15 μέτρα μακριά, έδωσα εντολή ο στόχος να "κλειδωθεί" και διέταξα τον Σέναντ Μουμινόβιτς, τον πυροβολητή, να πατήσει το κουμπί εκτόξευσης και ο πύραυλος εκτοξεύτηκε», θυμάται ο Ζόλταν Ντάνι.
Το F-117 κέρδισε τη φήμη του κατά τη διάρκεια αποστολών στο Ιράκ, στον πόλεμο του Κόλπου, το 1991. Χάρη στη σύγχρονη τεχνολογία που επιτρέπει στο αεροσκάφος να είναι «αόρατο» σε οποιοδήποτε σύστημα ραντάρ, έγινε σύμβολο της αμερικανικής στρατιωτικής δύναμης. Ωστόσο, αποδείχθηκε ότι τα σερβικά ραντάρ ήταν «υπεράνω νόμου»!
Ο Ντάνι είπε στο Sputnik ότι χρησιμοποιούσαν ένα σοβιετικό πυραυλικό σύστημα S-125 «Neva» που είχε παραχθεί τη δεκαετία του '60 και παραδόθηκε στη Γιουγκοσλαβία στις αρχές του '80.
«Είναι σημαντικό ότι καταφέραμε να διασφαλίσουμε ότι όλος αυτός ο εξοπλισμός λειτουργούσε σωστά και τον ετοιμάσαμε για μια επιτυχημένη επιχείρηση σε συνθήκες μάχης, που έφερε απίστευτα αποτελέσματα — την κατάρριψη του αεροσκάφους F-117», δήλωσε ο Ντάνι.
Ελάχιστοι το γνωρίζουν, αλλά οι μαχητές της 3ης πυροβολαρχίας της 250ης ταξιαρχίας πυραύλων δεν συνειδητοποίησαν πόσο τυχεροί ήταν εκείνο το βράδυ. Όπως ανακαλεί ο Ντάνι, αφότου ο στόχος χτυπήθηκε, το πιο σημαντικό καθήκον είναι η απενεργοποίηση όλων των συσκευών ώστε ο εχθρός να μην μπορεί να τις ανιχνεύσει.
«Συγχαρήκαμε ο ένας τον άλλον και αυτό ήταν. Το συναίσθημα ήταν πολύ θετικό, σαν να είχαμε σκοράρει σε έναν πολύ σημαντικό αγώνα. Το πρωί, ένας αξιωματικός από την ανώτερη διοίκηση ήρθε. Μας έδωσε συγχαρητήρια και μας ρώτησε αν ξέραμε τι είχαμε καταρρίψει. Απάντησα: "Δεν έχω ιδέα, κάποιον στόχο". Και τότε ο αξιωματικός μας είπε ότι ήταν F-117 », είπε ο συνταγματάρχης εν αποστρατεία.
Για τους Σέρβους, αυτό το περιστατικό προσέφερε μια ένεση αισιοδοξίας και τους έδωσε τη δύναμη να αντισταθούν στην επιθετικότητα του ΝΑΤΟ. Παντού υπήρχε μια εικόνα των κατοίκων του Μπουτζάνοβτσι που χόρευαν στα φτερά του καταρριφθέντος αεροπλάνου, συνοδευόμενη από τη φράση «Συγνώμη, δεν γνωρίζαμε ότι ήταν αόρατο». Ο Ντάνι τόνισε ότι η επιτυχία δεν βασίστηκε σε κανένα ουσιαστικό κίνητρο. Ήταν κάτι εντελώς διαφορετικό, το οποίο λίγες χώρες του ΝΑΤΟ μπορούσαν να καταλάβουν.
«Το πιο σημαντικό είναι ότι σε μια ομάδα πρέπει να υπάρχουν σχέσεις εμπιστοσύνης μεταξύ των δομών διακυβέρνησης και εκείνων που εκπληρώνουν τα καθήκοντα. Το ηθικό και πατριωτικό κίνητρο ήταν πολύ υψηλά και οι άνθρωποι στο έδαφος ήταν πρόθυμοι να συνεργαστούν μαζί μας. Μας βοηθούσαν με όποιον τρόπο μπορούσαν. Θυμάμαι ένα παράδειγμα. Είχαμε αναπτυχθεί σε ένα δύσκολο έδαφος κοντά στο Ογκάρ. Οι υπεύθυνοι εφοδιασμού δεν κατόρθωσαν να μας φέρουν δείπνο και οι ντόπιοι μάς έφεραν καλάθια γεμάτα φαγητό. Αυτό ήταν πραγματικά υπέροχο», αφηγείται ο Ντάνι.
Σύμφωνα με τον ίδιο, ακόμη και 78 ημέρες μετά την έναρξη των βομβαρδισμών, κανείς δεν σκεφτόταν την παράδοση.
«Αρχικά σχεδίαζαν να "γίνει" σε επτά ημέρες. Μετά από 50 ημέρες, η αντι-γιουγκοσλαβική εκστρατεία άρχισε να ξεμένει από καύσιμα και πάγωσε. Αποδείχτηκε ότι δεν ήταν όλα όπως τα φαντάζονταν. Μόνο οι Αμερικανοί και Βρετανοί πιλότοι πετούσαν μέχρι το τέλος των επιχειρήσεων. Πιστεύω ότι εάν αυτός ο πόλεμος είχε συνεχιστεί, θα μπορούσε να είναι η αρχή της κατάρρευσης του ΝΑΤΟ. Κάποιος θα άρχιζε να ρωτά γιατί χρειαζόταν εφόσον δεν υπηρετούσε τον αρχικό σκοπό του».
Ο Ντάνι δήλωσε στο Sputnik ότι από τις 27 Μαρτίου έως την 1η Μαΐου, το ΝΑΤΟ παρακολούθησε την περιοχή του Δυτικού Σίρμιου, όπου βρίσκεται το χωριό Μπουτζάνοβτσι. Δεν ήξεραν τι θα μπορούσε να έχει καταρρίψει ένα τέτοιο αεροπλάνο.
«Ήταν σίγουροι ότι ήταν απλώς αδύνατο. Όλοι οι πιλότοι πολεμικών αεροσκαφών έχουν αισθητήρες GPS ώστε να εντοπιστούν μετά την εκτόξευση, αν το αεροσκάφος καταρριφθεί, αλλά αυτός ο πιλότος δεν είχε αισθητήρα», ισχυρίστηκε ο συνταγματάρχης.
Ο πιλότος του F-117 ήταν ο Αμερικανός Ντέιλ Ζέλκο. Προκειμένου να βρεθεί, ξεκίνησε η μεγαλύτερη αποστολή αναζήτησης από τον Πόλεμο του Βιετνάμ. Περίπου 12 χρόνια αργότερα, ο σκηνοθέτης Ζέλικο Μίρκοβιτς γύρισε δύο ταινίες για τον Ζόλταν Ντάνι και τον Ντέιλ Ζέλκο.
Το ένα εκ των δύο, «Η Δεύτερη Συνάντηση» περιγράφεται ως μια συγκινητική ταινία «για τη φιλία και τη συμφιλίωση».
Ο ίδιος ο Ζόλταν Ντάνι δηλώνει ότι συμφώνησε για αυτή την ασυνήθιστη συνάντηση με τον πρώην εχθρό του, χάρη μόνο σε ένα βιβλίο για τη συγχώρεση του Πατριάρχη Βελιγραδίου και πάσης Σερβίας. Παύλου.
«Ο Ζέλκο μού είπε ότι έξι μήνες πριν ξεκινήσει ο βομβαρδισμός, συγκεντρώθηκαν σε μια βάση στο Νέο Μεξικό, όπου πέραν της πολεμικής εκπαίδευσης, τους έκαναν ψυχολογική "πλύση εγκεφάλου". Έβλεπαν ταινίες που έδειχναν την κατάσταση στη Γιουγκοσλαβία υπό το χειρότερο τρόπο. Πίστευαν πραγματικά ότι είχαν έρθει να μας φέρουν την ελευθερία. Αργότερα, όταν ο Ζέλκο ήρθε στη Σερβία για τα γυρίσματα, είπε "Πιστεύω ότι μας εξαπάτησαν"», δήλωσε ο Ντάνι στο Sputnik.
Ούτε ο Ζέλκο ούτε ο Ντάνι υπηρετούν σήμερα στις ένοπλες δυνάμεις. Ο Ζόλταν Ντάνι κρατά στο σπίτι του ένα ενθύμιο του καταρριφθέντος αμερικανικού αεροσκάφους. Παρότι του έχουν προσφερθεί καλά λεφτά για αυτά τα «αντικείμενα», δηλώνει ότι ποτέ δεν πούλησε κάποιο. Τα περισσότερα απομεινάρια του αεροσκάφους εκτίθενται στο Μουσείο Αεροπορίας στο αεροδρόμιο Νίκολα Τέσλα, στο Βελιγράδι.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου