Της Ιωάννα Κύρου

Παλιά το βράδυ της μεγάλης Αποκριάς πριν βγουν στο φανό να γλεντήσουν τα μέλη της οικογένειας μαζευόντουσαν στον κυρίως οντά για να φάνε όλοι μαζί .Πριν το φαγητό πραγματοποιούνταν δυο όμορφα έθιμα με συμβολισμούς .Πρώτα γινόταν το έθιμο της συγχώρεσης που σταθεροποιούσε τον σεβασμό στα μεγαλύτερα μέλη και τόνιζε και την θέση της νύφης μέσα στην οικογένεια. Τα νεαρότερα μέλη, ξεκινώντας από τις νύφες έσκυβαν και φιλούσαν τα χέρια των γεροντότερων και έλεγαν «συγχωρεμένα» ,ακολουθούσαν οι υπόλοιποι , γιοι και γαμπροί και στο τέλος τα εγγόνια .Μετά γινόταν και το συγχώριο μεταξύ και των υπολοίπων μελών της οικογένειας . Οι μεγαλύτεροι έδιναν χρήματα σ΄ αυτούς που τους φιλούσαν το χέρι και έλεγαν και αυτοί «συγχωρεμένα» . Δεν έπρεπε να ξεκινήσουν την νηστεία μαλωμένοι και ήταν μια ευκαιρία να λυθούν και οι διενέξεις των μελλών της παλιάς οικογένειας που ήταν πολυμελής και ζούσαν όλοι τότε κάτω από την ίδια στέγη.

Ακολουθούσε μετά και το έθιμο του «χάσκα» που συμβόλιζε και την αρχή της νηστείας .Ο παππούς κουνούσε τρεις φορές μπροστά στο στόμα ,των παιδιών κυρίως, ένα αυγό που ήταν δεμένο με σπάγκο σε ένα μπλάστρι(ξύλινος κλώστης για τις πίτες) ή σε μια γκλίτσα και έπρεπε το άτομο που έχασκε (χάσκα )να προλάβει να βάλει στο στόμα του το αυγό χωρίς να χρησιμοποιήσει τα χέρια του .Όποιος το κατόρθωνε έπαιρνε τα μπράβο των υπολοίπων και τις ευχές τους να είναι γερός και του χρόνου και κυρίως έτρωγε και το αυγό .Έτσι συμβολικά το στόμα έκλεινε με το αυγό της Αποκριάς και ξανάνοιγε με το αυγό του Πάσχα . Πίστευαν ότι το «αντέτι», δηλαδή το έθιμο με το αυγό, το κάνουν «για να γίνουν η βρύζα και το στάρι». Αυτό εξηγείται από την αναζωογονητική δύναμη του αυγού ως φορέα ζωής.

Καλή Σαρακοστή και … σχωρεμένα!


http://www.prlogos.gr/