Τρίτη 16 Νοεμβρίου 2021

«ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ» (Κωσταράζι Καστοριάς) - Μακεδονικά τραγούδια

 



Παλιό, Μακεδονικό επιτραπέζιο τραγούδι του γάμου από το Κωσταράζι Καστοριάς. Συνηθιζόταν κυρίως στα γαμήλια συμπόσια και αποδίδει την ιστορία του Χριστόδουλου, που ερωτεύτηκε μια Εβραιοπούλα και από λάθος του οι Εβραίοι τον συνέλαβαν και τον κρέμασαν, μη ανεχόμενοι τον έρωτα ετεροδόξων. Σε άλλες παραλλαγές ο Χριστόδουλος ερωτεύεται Τουρκοπούλα. Τραγούδι που τραγουδιέται από άκρου εις άκρον της Μακεδονίας, συνδέεται στενά με το τελετουργικό του γάμου και είναι τόσο διαδεδομένο ώστε είναι γνωστό ακόμη και σε μερικά βλαχόφωνα χωριά της Ηπείρου και της Θεσσαλίας που είχαν επαφές με τη Μακεδονία (π.χ. Βωβούσα, Συρράκο-Καλαρρύτες, Ασπροπόταμος Τρικάλων κλπ.). Παραλλαγές του - είτε ως οργανικοί σκοποί, είτε ως τραγούδια - υπάρχουν και στα Γρεβενά, σε χωριά της Κοζάνης, της Φλώρινας, του Ρουμλουκίου, της Θεσσαλονίκης, της Πιερίας και των Σερρών, παντού σε ντόπια Μακεδονικά χωριά, καθώς και σε μερικά βλαχόφωνα. Ως προς την ιστορία του Παλιού Κωσταραζίου (το καινούργιο χτίστηκε σε νέα θέση μετά το 1945 όταν κάηκε από τους Γερμανούς), λέγεται πως στην περιοχή του παλιού χωριού, στα χρόνια της Τουρκοκρατίας υπήρχαν τρεις οικισμοί με τα ονόματα Σμίξη, Παλιόσπιτα ή Αγία Άννα και Κράνια. Σύμφωνα με την παράδοση, ο αρματολός Κώστας Ρίζος, που καταγόταν από τα Παλιόσπιτα, πρότεινε και πέτυχε γύρω στα 1650 την σύμπτυξη των οικισμών αυτών σε μια ορεινή περιοχή απρόσιτη στους Τούρκους. Το χωριό στη συνέχεια ονομάστηκε Κωσταράζι προς τιμήν του συνοικιστή του. Περιλαμβάνεται στον δίσκο: Κωσταράζι - Δημοτικά τραγούδια της Δυτικής Μακεδονίας από το αρχείο Μέλπως Μερλιέ Έκδοση: Μουσικό Λαογραφικό Αρχείο Μέλπως Μερλιέ Επιμέλεια παραγωγής-ενθέτου-έκδοσης: Μάρκος Φ. Δραγούμης, Θανάσης Μωραΐτης Όποιος θέλει να προμηθευτεί το CD, να απευθυνθεί στο ΜΛΑ (τηλ. 210-3251364). Τραγουδούν ντόπιοι κάτοικοι του Κωσταραζίου, το 1965. Οι στίχοι: Καλώς ορίστε φίλοι μου σ' αρχοντικό τραπέζι ν' έχω δυο λόγια να σας πω και δυο να σας ρωτήσω. Χριστόδουλος αγάπησε μια κόρη Εβραιοπούλα τον αγαπάει την αγαπεί και θέλει να την πάρει. - Χριστόδουλε κι αν μ' αγαπάς και θέλεις να με πάρεις για κίνα κι έλα μια βραδιά, ένα Σαββάτο βράδυ πο 'χουν οι Εβραίοι βαριά γιορτή, πο 'χουν το Συνα(γ)ώρι*. Χριστόδουλος αλάθεψε και πάει την Πέμπτ' το βράδυ σκυλιά ν' Οβραίοι τον πιάσανε (και παν να τον κρεμάσουν). *Συναγώρι = Συναγωγή

ΑΚΟΥΣΤΕ ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ




Δεν υπάρχουν σχόλια: