Συγγραφέας: Αρετή Κάρκου
100 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ (11 Νοεμβρίου 2012)
Συμπληρώνονται σήμερα 100 χρόνια από τότε που η περιοχή της Καστοριάς ενσωματώθηκε στο ελληνικό κράτος κατά τον Α’ Βαλκανικό Πόλεμο μετά από σχεδόν πέντε αιώνες τουρκικής κατοχής. Η απελευθέρωση της πόλης έγινε μία μόλις ημέρα πριν από τη γιορτή του πολιούχου της πόλης Αγίου Μηνά κι έτσι καθιερώθηκε η 11η Νοεμβρίου ως επίσημη ημέρα απελευθέρωσης της πόλης και ο Άγιος Μηνάς θεωρείται ο ελευθερωτής της πόλης.
Ένα περίπου μήνα μετά την έναρξη των βαλκανικών πολέμων, ο υπίλαρχος Ιωάννης Άρτης, επικεφαλής λίγων ιππέων, κατέλαβε χωρίς αντίσταση την πόλη, την οποία είχαν εγκαταλείψει μερικές μέρες νωρίτερα οι Τούρκοι έχοντας συνειδητοποιήσει την επερχόμενη ήττα τους μετά από την επέλαση των ελληνικών στρατευμάτων στις πόλεις της Δυτικής Μακεδονίας. Tα γεγονότα διαδραματίστηκαν ως εξής:
Στις 10 Νοεμβρίου 1912, τρεις μέρες μετά την απελευθέρωση της Φλώρινας, μια ίλη ιππικού με 27 ιππείς και 3 αξιωματικούς, τους επίλαρχους Ιωάννη Άρτη και Παναγιώτη Νικολαΐδη και τον ανθυπίλαρχο Φιλόλαο Πηχιώνα (καπετάν Φιλώτα), γιο του Αναστάσιου Πηχιώνος, όταν πληροφορήθηκε ότι στην Καστοριά είχε απομείνει ελάχιστος τουρκικός στρατός, προχώρησε από την περιοχή των Κορεστείων (Κρανιώνα) και βρέθηκε απέναντι από την Καστοριά στην περιοχή Αμπέλια (σημερινό Απόσκεπο). Από εκεί ο Ιωάννης Άρτης έστειλε με έναν χωρικό το παρακάτω γραπτό μήνυμα στον μητροπολίτη Καστοριάς Ιωακείμ Λεπτίδη και του ζητούσε να συνεννοηθεί με τις στρατιωτικές δυνάμεις της πόλης για την παράδοση της:
«Την πόλη έχουν κυκλώσει από παντού δυνάμεις 25.000 ανδρών, έτσι κάθε αντίσταση ή απόπειρα διαφυγής στρατού από την πόλη είναι αδύνατη. Επιθυμώ να μη καταστρέψω την πόλη. Σπεύσατε σε συνεννόηση με τον αρχηγό των δυνάμεων της πόλης, να παραδοθεί άνευ όρων εντός μιας ώρας από της λήψεως του παρόντος, αλλιώς ευρίσκομαι στην ανάγκην βομβαρδισμού της πόλεως πριν το βράδυ»
Ιωάννης Άρτης, επίλαρχος
Χωρίς ωστόσο να περιμένει την απάντηση ο Παναγιώτης Νικολαΐδης μπήκε στην Καστοριά, για να πληροφορηθεί, αν ο εχθρός θα παρέδιδε την πόλη. Εκεί συναντήθηκε με τον δήμαρχο της πόλης Κωνσταντίνο Γούση και συζήτησε μαζί του για την παράδοσή της. Μετά τη συνάντηση ο Νικολαΐδης επέστρεψε στον Απόσκεπο και ο δήμαρχος επισκέφθηκε τον μητροπολίτη, με τον οποίο αποφάσισαν να μεταβούν στον αρχηγό των τουρκικών δυνάμεων Μεχμέτ πασά και να του επιδώσουν γραπτό μήνυμα με φανερό σκοπό να εκβιάσουν την παράδοση της πόλης εμφανίζοντας τις ελληνικές δυνάμεις που πλησίαζαν την πόλη ότι αριθμούσαν 25.000 άνδρες. Όταν όμως έφτασαν στο διοικητήριο, πληροφορήθηκαν ότι ο τούρκος διοικητής είχε φύγει για Κορυτσά. Την επόμενη μέρα ο ανθυπίλαρχος Φιλόλαος Πηχιών τοιχοκόλλησε στο κεντρικότερο σημείο της πόλης μια γραπτή προκήρυξη «περί καταλήψεως της πόλεως» προκαλώντας τον ενθουσιασμό των Ελλήνων κατοίκων της.
Την ίδια ημέρα απελευθερώνεται και η Χρούπιστα, το μετέπειτα Άργος Ορεστικό από το ελληνικό ιππικό, με επικεφαλής τον Άρτη.
Μετά την απελευθέρωση, ενσωματωμένη πλέον στο ελληνικό κράτος, η Καστοριά ακολούθησε τη ροή των γεγονότων που σημάδεψαν τη νεότερη και σύγχρονη ελληνική ιστορία.
Οι λεπτομέρειες για τα γεγονότα της απελευθέρωσης της Καστοριάς καταγράφηκαν στον τοπικό τύπο της εποχής «Δυτική Μακεδονία» και «Ορεστιάς» του Ιωάννη Μπακάλη.
Αρετή Κάρκου, φιλόλογος
Διαδικτυογραφία:
http://istorikakastorias.blogspot.gr/\
http://amadeuskas.blogspot.gr/2010/11/11-1912.html
http://eistorias.wordpress.com
το διαβάσαμε εδώ:http://blogs.sch.gr/gymkoris/2012/11/07/100-%CF%87%CF%81%CE%BF%CE%BD%CE%B9%CE%B1-%CE%B1%CF%80%CE%BF-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B1%CF%80%CE%B5%CE%BB%CE%B5%CF%85%CE%B8%CE%B5%CF%81%CF%89%CF%83%CE%B7-%CF%84%CE%B7%CF%83-%CE%BA%CE%B1%CF%83%CF%84/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου