Το φυτό
Χαμηλό φυτό που φυτρώνει σε όλη την Ευρώπη και στη χώρα μας, ιδιαίτερα
στα ορεινά μέρη της Θεσσαλίας. Εχει όρθιο στέλεχος, κυλινδρικό, λείο και
φτάνει στο ύψος τα τριάντα εκατοστά. Τα φύλλα του είναι στενόμακρα
μυτερά, γυαλιστερά και συχνά έχουν σταχτιές ή καστανές κηλίδες. Τα άνθη
του είναι σε ταξιανθίες με δώδεκα ή δεκαπέντε άνθη μαζί, αρκετά μεγάλα,
κόκκινα περισσότερο, λιγότερα βαθύχρωμα μοβ και σπάνια λευκά. Οι σπόροι
του είναι μικροί και πολυάριθμοι. Το επιστημονικό του όνομα είναι όρχις ο
άρρενας, γιατί το κυριότερο χαρακτηριστικό του είναι δύο κόνδυλοι που
σχηματίζουν οι ρίζες του, που μοιάζουν με όρχεις και φτάνουν σε μήκος τα
είκοσι μέχρι εκατό εκατοστά ανάλογα με το έδαφος και το είδος. Ανθίζει
από Μάιο μέχρι Ιούνιο και χρησιμοποιούμενα μέρη είναι οι κόνδυλοι.
Στην ελληνική μυθολογία, ο Όρχις ήταν γιος μιας νύμφης και ενός σάτυρου. Κατά την διάρκεια των εορτών προς τιμή του Βάκχου, διέπραξε ιεροσυλία, επιχειρώντας να βιάσει μια ιέρεια. Η τιμωρία του ήταν να κατασπαραχθεί από άγρια θηρία και να μεταμορφωθεί σε ένα αδύνατο και σεμνό φυτό.
Ο Θέοφραστος ήταν ο πρώτος από τους αρχαίους συγγραφείς που αναφέρθηκε στις ορχιδέες. Ήταν αυτός που τους έδωσε την ονομασία Όρχις επιστημονικά, ορμώμενος από τον μύθο του Όρχι και αντανακλώντας την ομοιότητά της διπλοκόνδυλης ρίζας τους με τα ανδρικά γεννητικά όργανα, αυτά που ήταν αιτία της περιπέτειας του γέρου Όρχι. Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι μπορούσαν να ελέγξουν το φύλο των αγέννητων παιδιών τους τρώγοντας κονδύλους ορχιδέας. Αν ο πατέρας έτρωγε μεγάλους νεαρούς κονδύλους το παιδί θα ήταν αρσενικό, αν η μητέρα έτρωγε μικρούς κονδύλους το παιδί θα γεννιόταν θηλυκό.
Εφαρμογές στην ιατρική
Το σερνικοβότανο είναι μαλακτικό και αντιδιαρροϊκό. Το αφέψημα από τα
φύλλα του είναι γλοιώδες και κατάλληλο για τη δυσεντερία και κατά του
ξερόβηχα με φλεγμονή. Στην Ανατολή και την Ελλάδα από τους κονδύλους
παράγεται το ρόφημα σαλέπι το οποίο είναι θρεπτικό πρωινό ρόφημα,
θερμαντικό και μαλακτικό. Παλαιότερα το χρησιμοποιούσαν ι ως φάρμακο σε
κρυολογήματα, διάρροιες και δυσεντερίες και επίσης θεωρείται δυνατό
αφροδισιακό.
Η χρήση του στη μαγεία
Θεωρείται βότανο της Αφροδίτης και οι παλιές το ξερίζωναν πάντοτε την
Παρασκευή. Η γυναίκα αν πάρει τα φύλλα του φυτού, τα ξεράνει, τα τρίψει
και τα κάνει αλοιφή με ροδόσταμο και αλείψει την επίμαχη περιοχή της
γίνεται ιδιαίτερα ελκυστική προς τον άντρα. Επίσης η ρίζα εάν ξαστριστεί
τρία βράδια και τη δώσεις να τη φάει κάποιος που θέλεις να σε αγαπήσει,
θα σε αγαπήσει βαθιά και δυνατά. Οι παλιές μάγισσες έπαιρναν τα σπόρια
αππό το σερνικοβότανο και τα έκαναν σκόνη. Ανακάτευαν αυτή τη σκόνη με
μέλι και απόσταγμα αψιθιάς και το έκαναν μπαλάκια σαν μικρά χάπια. Το
ξάστριζαν τρεις μέρες σε γέμιση σελήνης και το έδιναν στις γυναίκες που
ήθελαν να συλλάβουν αρσενικό παιδί. Το βράδυ όταν η γυναίκα θα πήγαινε
να πλαγιάσει θα έβαζε μέσα στον κόλπο της ένα χάπι και θα το άφηνε μέχρι
τα μεσάνυχτα, μπορεί και περισσότερο. Αυτό θα το έκανε τρεις βραδιές
συνέχεια. Αφού γινόταν αυτό η γυναίκα θα έπρεπε να αναπαυτεί για τρεις
ημέρες και ύστερα να κάνει ένα μπάνιο με νερό που θα περιείχε αρωματικά
χόρτα. Οταν θα έβγαινε από το μπάνιο, θα έπαιρνε ένα από αυτά τα χάπια,
θα έτρωγε ένα φρέσκο αβγό και θα το έπινε μαζί με ένα ποτήρι καλό κρασί.
Εκείνο το βράδυ ήταν έτοιμη να ανταμωθεί με τον άντρα της.
Πιθανώς έχετε δοκιμάσει το σαλέπι σε μορφή ροφήματος κάποιο κρύο πρωινό του χειμώνα στη Βόρειο Eλλάδα ή και σε άλλες περιοχές, αφού οι σαλεπιτζήδες βρίσκονται συχνά στο δρόμο μας για να μας προσφέρουν το ζεστό αυτό ρόφημα, που λειτουργεί ως αποσυμφορητικό του αναπνευστικού και μαλακώνει το λαιμό. Tο σαλέπι είναι μια σκόνη που προέρχεται από τους βολβούς ενός είδους άγριας ορχιδέας, του «σερνικοβότανου», όπως ονομάζεται από το λαό μας, και χρησιμοποιείται για την παρασκευή γλυκών (π.χ. στο παγωτό καϊμάκι) ή γίνεται ρόφημα. O μύθος θέλει το εν λόγω φυτό να έχει πάρει το όνομά του από τον Όρχι, το γιο μιας νύμφης και ενός σάτυρου, ο οποίος καταδικάστηκε να γίνει λουλούδι όταν στη διάρκεια των Bακχικών Mυστηρίων αποπειράθηκε να βιάσει μια ιέρεια. O Θεόφραστος ήταν ο πρώτος που κατέγραψε το φυτό αυτό και του έδωσε το όνομα «ορχιδέα» λόγω του σχήματος των βολβών του και του μύθου που το συνοδεύει
συνταγη
Θα χρειαστείτε
• 1 φλιτζάνι νερό
• 2 γαρίφαλα
• Λίγη κανέλα
• Λίγη πιπερόριζα σε σκόνη
• 1 κουταλάκι του γλυκού ζάχαρη (ή περισσότερη, αν θέλετε το ρόφημά σας πιο γλυκό)
• Σαλέπι (στη μύτη του κουταλιού)
Σκεύη και εργαλεία
• Mπρίκι
• Φλιτζάνι
• Kουταλάκι του γλυκού
Πώς θα το παρασκευάσετε
1. Bράζετε 1 φλιτζάνι νερό μαζί με τα 2 γαρίφαλα και τη ζάχαρη.
2 . Kατεβάζετε το νερό από τη φωτιά, προσθέτετε το σαλέπι (προσέξτε να είναι ελάχιστο, γιατί αλλιώς το ρόφημά σας θα γίνει παχύρρευστο, σαν ζελέ) και ανακατεύετε καλά.
3 . Aρωματίζετε (προαιρετικά) το ρόφημά σας με λίγη πιπερόριζα και κανέλα.
4 . Πίνετε το ρόφημα πολύ ζεστό.
πηγη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου