Είναι τα σαλιγκάρια το μέλλον;

 

Μεγάλο ενδιαφέρουν δείχνουν οι πολίτες της Π.Ε. Καστοριάς για την εκτροφή σαλιγκαριών.

Ωστόσο ύστερα από τηλεφωνική μας επικοινωνία με τη Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής Π.Ε. Καστοριάς, ενημερωθήκαμε πως παρόλο που το ενδιαφέρον του κόσμου προς τα σαλιγκάρια είναι έκδηλο, δεν έχει ζητηθεί ακόμα από επίσημα κάποιον, άδεια εκτροφής σαλιγκαριών.

Συμφώνα, λοιπόν, με τον κ. Αθανάσιο Μπέλλο η κατάσταση μέχρι στιγμής έχει ως εξής: «Υπάρχει ενδιαφέρον από τον κόσμο για να μάθει κάποιες πληροφορίες, αλλά ως εκεί. Εμείς δίνουμε κάποιες τεχνικές πληροφορίες, όπως δηλαδή ότι το νερό πρέπει να είναι πόσιμο, τα εκτροφεία θα πρέπει να είναι μακριά από τόπους που ραντίζουν φυτά κα. Προς το παρόν δεν έχει έρθει κάποιος να ζητήσει άδεια, για να έχουμε τα στοιχεία των εκτροφείων και πόσα είναι στην περιοχή μας. Ό,τι κάνουν το κάνουν από μόνοι τους».

Όσο για το αν η επιχείρηση θα είναι κερδοφόρα ο κ. Μπέλλος μας είπε «Στο μέλλον πιστεύω πως θα έχουμε ανάπτυξη πάνω στο θέμα. Μακροχρόνια θα είναι μια κερδοφόρα επιχείρηση με ένα μειονέκτημα, θα πρέπει οπωσδήποτε να γνωρίζουμε τη διάθεση του κόσμου. Θα πρέπει δηλαδή να εξασφαλίσουμε τη διάθεσή τους για τα σαλιγκάρια. Αν το εξασφαλίσουμε αυτό, θα είναι μια κερδοφόρα επιχείρηση. Πρέπει να γίνει μια έρευνα αγοράς, διασφαλίζοντας έτσι το προϊόν».

Για φέτος η χονδρική τιμή αυτών των προϊόντων στην Ελλάδα από εκτροφεία ανοιχτού τύπου είναι 3,80 ευρώ το κιλό, φθάνοντας στη λιανική τιμή μέχρι και 12 ευρώ το κιλό. Από τη καλλιέργεια και εκτροφή των σαλιγκαριών μπορεί να εξασφαλιστεί καθαρό κέρδος έως και 2.500 ευρώ ανά στρέμμα και πολλά είδη επιδότησης.

Υπάρχουν δύο τύποι εκτροφής σαλιγκαριών. Αυτή του κλειστού τύπου και αυτή του ανοιχτού τύπου. Δείτε αναλυτικά τα χαρακτηριστικά τους, τα έξοδά τους, τα υπέρ και τα κατά του κάθε τύπου.

ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΕΚΤΡΟΦΗΣ ΣΑΛΙΓΚΑΡΙΩΝ

Χαρακτηριστικά:

Τα κύρια χαρακτηριστικά του κλειστού τύπου εκτροφής σαλιγκαριών είναι τα εξής:

• Οι συνθήκες είναι ελεγχόμενες
• Η θέση των σαλιγκαριών είναι και αυτή κατά κάποιο τρόπο ελεγχόμενη. Την ημέρα τα σαλιγκάρια είναι κάτω από τα σκέπαστρα, ενώ κατά τη διάρκεια της νύχτας, κυκλοφορούν μέσα στην οριοθετημένη περιοχή. Ελεγχόμενες επίσης είναι και οι συνθήκες υγιεινής.
• Τρέφονται με φύραμα από διάφορα δημητριακά, βιταμίνες και ασβέστιο.
• Στον κλειστό τύπο εκτροφής σαλιγκαριών υπάρχει προστασία από παγετούς και πουλιά.
• Στους κλειστούς τύπους εκτροφής, υπάρχει και προστασία από τα φυτοφάρμακα τα οποία ψεκάζονται σε γειτονικούς αγρούς.

Προϋποθέσεις:

Δύο είναι οι απαραίτητες προϋποθέσεις που πρέπει κάποιος να λάβει στα υπόψιν του, πριν επιλέξει τον κατάλληλο χώρο εγκατάστασης.

• Νερό - υδροδότηση : εξασφάλιση νερού στο εκτροφείο (από γεώτρηση ή ποτάμι) και ανάλυση νερού ( υψηλή συγκέντρωση χλώριου θα προκαλέσει προβλήματα)
• Στράγγιση- εκροή εδάφους : μπορεί η υγρασία να είναι απαραίτητη αλλά τα σαλιγκάρια δεν αγαπάνε την λάσπη οπότε καλά είναι να επιλέγονται εδάφη που στραγγίζουν εύκολα και δεν κατακρατάνε νερά - εναλλακτικά μπορούμε να τοποθετήσουμε χαλίκι κάτω

Προετοιμασία εδάφους :

• Βαθύ όργωμα
• Φρεζάρισμα
• Καταπολέμηση ζιζανίων,
• Απολύμανση
• Μυοκτονία

Τροφή :

Φύραμα ( κόστος συνολικά για όλη την σεζόν πάχυνσης : 0,80 € / kg παραγόμενης παραγωγής σαλιγκαριών )

Χρονικό διάστημα

Από τη στιγμή που θα “μπει” το προϊόν στο εκτροφείο έως την παραγωγή:

• Από το 2ο έτος ξεκινάει η παραγωγή, αλλά όχι σημαντική

• Τον 3ο χρόνο και μετά που το εκτροφείο θα είναι αυτάρκες σε " μάνες - γεννήτορες " θα μπορέσει να πιάσει και τους 3 τόνους / στρ

Διάστημα Πάχυνσης σαλιγκαριών

Από τη γέννησή τους έως την πώληση (7 - 9 μήνες)

• Αναμενόμενη παραγωγή : 3.000 - 3.500 kg / έτος / στρέμμα
• λεπτομέρεια : πολλές Εταιρείες που αγοράζουν τα σαλιγκάρια ζητάνε τα σαλιγκάρια να "στεγνώσουν"-μέθοδος κατά την οποία τα σαλιγκάρια μένουν νηστικά τις τελευταίες ημέρες, με αποτέλεσμα να πέσει το καθαρό βάρος κατά 20 %

Κόστος Εγκατάστασης & λειτουργίας

Κατά προσέγγιση ανά στρέμμα:

• Υλικά εγκατάστασης : ελάχιστο 12.000 €
• Εργατικά εγκατάστασης : 2000 €
• Γεννήτορες : 1500 - 3000 €
• Εργασία : συνήθως είναι η προσωπική εργασία και σπάνια απαιτείται βοηθητικό προσωπικό ( μόνο σε μεγάλης έκτασης εκτροφεία ) εάν δεν εργάζεται ο ίδιος
• Απόκτηση τεχνογνωσίας - συμβουλευτική : για την παροχή τεχνογνωσίας κάποιες εταιρίες ζητάνε από 1500 € και κάποιες άλλες έως και 5ψήφια ποσά , άλλοι παλιοί εκτροφείς πάλι αμείβονται με την επίσκεψη κτλ

Δηλαδή συνολικό κόστος επένδυσης : από 17.οοο - 25.000 € /στρ ίσως και παραπάνω ανάλογα με τα υλικά της κατασκευής ,

Συν η απόκτηση τεχνογνωσίας, συν εάν χρειαστούν να κατασκευαστούν :

• Αποθήκη για στέγνωμα
• Κατασκευή γεώτρησης για την παροχή νερού,
• Ηλεκτροδότηση ή σύνδεση στο δίκτυο της ΔΕΗ
• Ίσιωμα του χωραφιού ( εάν έχει μεγάλη κλίση )

Λειτουργικά έξοδα :

• Το κόστος παραγωγής ανέρχεται περίπου στα 0,80 €/ κιλό παραγόμενου προϊόντος
• Τι σημαίνει αυτό πρακτικά: ότι σε μια παραγωγή 3.000 κιλών ετησίως το κόστος για την τροφή θα φτάσει στο ύψος των 3.000*0,8 € = 2.400 € / έτος
• Νερό, ρεύμα, εργασία

ΑΝΟΙΧΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΕΚΤΡΟΦΗΣ ΣΑΛΙΓΚΑΡΙΩΝ

Επιλογή κατάλληλου αγροτεμαχίου για την εγκατάσταση :

• Νερό – υδροδότηση : εξασφάλιση νερού στο εκτροφείο (από γεώτρηση ή ποτάμι ή το δίκτυο ύδρευσης), όπως επίσης χρειάζεται και ανάλυση νερού εάν πρόκειται να χρησιμοποιήσουμε το τοπικό δίκτυο (η υψηλή συγκέντρωση χλώριου θα προκαλέσει προβλήματα). Να τονιστεί ότι επάρκεια νερού θα πρέπει να υπάρχει οπωσδήποτε σε συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα π.χ. κατά το φύτρωμα των φυτών νωρίς την Άνοιξη ή κατά το ξύπνημα των σαλιγκαριών τον Σεπτέμβριο. Επίσης εάν κάποιος αποφασίσει την παροχή του νερού από το δίκτυο της κοντινής κοινότητας , θα πρέπει να προσέξει, εκτός από την συγκέντρωση σε χλώριο, να έχει επαρκή ποσότητα νερού κυρίως για την άρδευση των φυτών ,αλλά να υπολογίσει και το κόστος της άρδευσης. Επίσης να ελέγξει αν υπάρχει κάποια εστία μόλυνσης εκεί κοντά στην γεώτρηση π.χ στάβλος
• Το έδαφος θα πρέπει να είναι ασβεστώδες ( ph > 6,5 ): Προτιμάτε το ασβεστώδες έδαφος , διότι το ασβέστιο είναι απαραίτητο για το σχηματισμό του κελύφους , πχ στα όξινα εδάφη που υπάρχει έλλειψη ασβεστίου, θα πρέπει να γίνεται τεχνική προσθήκη με μαρμαρόσκονη.
• Στράγγιση- εκροή εδάφους: Μπορεί η υγρασία να είναι απαραίτητη, αλλά τα σαλιγκάρια δεν αγαπάνε την λάσπη οπότε καλά είναι να επιλέγονται εδάφη που στραγγίζουν εύκολα και δεν κατακρατάνε νερά ( κατά προτίμηση αμμοπηλώδες – αμμοαργιλώδες σύσταση).
• Σύσταση εδάφους: Επειδή πάνω από όλα πριν θα πρέπει να αναπτυχθούν φυτά, το έδαφος θα πρέπει να έχει κάποια γονιμότητα ώστε να μπορούν να αναπτυχθούν στο συγκεκριμένο σημείο όλα τα φυτά-λαχανοειδή που απαιτούνται. Πολύ αδύνατα εδάφη πχ πλαγιές όπου συνήθως σπέρνονται σιτάρια ή εδάφη που στραγγίζουν σχετικά εύκολα (αμμώδη εδάφη) και δεν κρατούν καθόλου υγρασία θα πρέπει να αποφεύγονται.
• · Ζιζάνια : Σοβαρό πρόβλημα θα υπάρχει εάν εγκατασταθεί το εκτροφείο, εκεί που υπάρχουν πολλά ζιζάνια, δεδομένου ότι μετά θα υπάρχει δυσκολία στην καταπολέμησή τους, ειδικά εάν μέσα στο αγροτεμάχιο υπάρχουν κάποια δυσκολοεξόντωτα ζιζάνια που έχουν υπόγεια αναπαραγωγικά όργανα.

Προετοιμασία εδάφους :

• Βαθύ όργωμα
• Φρεζάρισμα
• Καταπολέμηση ζιζανίων
• Απολύμανση
• Μυοκτονία
• Λίπανση για τα φυτά που θα σπαρθούν

Ανάγκες τροφής :

• Τα σαλιγκάρια τρέφονται από τα ποώδη φυτά που υπάρχουνε στο εκτροφείο ( ραδίκι, τριφύλλι, κοκκινογούλι, ηλίανθος κα), αλλά επειδή όμως αυτά δεν επαρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες των σαλιγκαριών, απαιτείται προσθήκη φυτών από άλλα αγροτεμάχια ή φυτομάζας.
• Εναλλακτικά γίνεται αλλαγή “αγροτεμαχίου” ή “παρτεριού”
• Κάποιοι εκτροφείς συμπληρώνουν και φύραμα για συμπλήρωση με πρωτεΐνες, βιταμίνες και ασβέστιο, ώστε να μεγιστοποιήσουν την παραγωγή (Γαλλικό Ανοιχτό Σύστημα)
• Γενικά για να παραχθεί 1 kg σαλιγκαριού απαιτούνται περίπου 7-8 Kg φυτών – Φυτομάζας

Διάστημα Πάχυνσης σαλιγκαριών

Από τη γέννησή τους έως την πώληση (12 - 15 μήνες)

Κόστος λειτουργίας:

• Λίπανση φυτών
• Εργατικά
• Πότισμα – ψεκασμός

Κόστος εγκατάστασης :

Οι περισσότερες εταιρίες που παρέχουν : προμήθεια γεννητόρων- μάνες, παροχή τεχνογνωσίας , προμήθεια διχτυών , απορρόφηση προϊόντος δίνουνε μια τιμή γύρω στα 3.500 – 4000 € / στρ.

• Υλικά εγκατάστασης ( δίχτυα, σύστημα ψεκασμού , πάσσαλους κ.τ.λ.)
• Εργατικά εγκατάστασης
• Γεννήτορες
• Σπόροι φυτών
• Απόκτηση τεχνογνωσίας – συμβουλευτική

Υπάρχουν όμως και άλλα έξοδα που ενδεχομένως να προηγούνται ή έπονται της εγκατάστασης και θα πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη :

• Ίσως χρειαστεί η κατασκευή μιας γεώτρησης, εάν δεν υπάρχει άλλος τρόπος για παροχή νερού
• Βοηθητική αποθήκη για το στέγνωμα (συν η αντίστοιχη άδεια απο πολεοδομία)
• Κάποια δεξαμενή νερού
• Σύνδεση με την ΔΕΗ

Δεν υπολογίζονται τα εργατικά επειδή συνήθως η εργασία είναι προσωπική

Επιπλέον λειτουργικά έξοδα:

• Λίπανση φυτών
• Άρδευση φυτών – ψεκασμός για διατήρηση της υγρασίας
• Συμπλήρωμα με φυτά

Πιθανά Προβλήματα :

• Πουλιά
• Ίσως με τις βροχές πολλά αυγά να καταστραφούν
• Προσαρμογή: Επειδή στα ανοιχτού τύπου η επαφή με το περιβάλλον είναι άμεση, η αποτελεσματικότητα της εκτροφής σαλιγκαριών εξαρτάται άμεσα από το κατά πόσο θα μπορέσουν τα σαλιγκάρια – “μάνες” να προσαρμοστούν στις υπάρχουσες συνθήκες περιβάλλοντος, όπου η πρακτικές εκτροφής δεν θα πρέπει να έρχονται σε αντίθεση με τον “βιολογικό κύκλο” του σαλιγκαριού

Επιμέλεια: Χρύσα Κοσμίδου

Οι πληροφορίες για τους τύπους εκτροφείων σαλιγκαριών, αντλήθηκαν από την ιστοσελίδα του κ. Βασιλακάκη, Γεωπόνου Α.Π.Θ.

http://www.orizontespress.com