Μπύρα ή μπίρα όπως και να το πεις ξέρεις πολύ καλά τι είναι! Ίσως ένα από τα πιο δημοφιλή ποτά που το πίνουν όλοι πάνω στον πλανήτη σε καθημερινή βάση ανεξαρτήτως γεωγραφικής τοποθεσίας. Ξανθιά και παγωμένη ή σκουρόχρωμη σε θερμοκρασία δωματίου η απόλαυση είναι πάντα η ίδια.
Το πρώτο καταγεγραμμένο στοιχείο για την ύπαρξη της μπύρας μας έρχεται από την εποχή των Σουμερίων. Συγκεκριμένα πρόκειται για μια ανάγλυφη αναπαράσταση που χρονολογείται περί το 3000-2800 π.Χ.. Αναφορά στη μπίρα περιέχεται και στο έπος του Γκιλγκαμές καθώς και σε ποίημα Σουμέριων περίπου πριν από 4000 χρόνια, το οποίο μάλιστα θεωρείται και ως η αρχαιότερη γραπτή συνταγή για την παρασκευή μπίρας. Θα πρέπει να τονίσουμε ότι τότε το ποτό δεν είχε την ίδια εικόνα που έχουμε συνηθίσει.
Η σύγχρονη αρχαιολογία ανακάλυψε ότι οι ζυθοποιοί στην περιοχή της Μεσοποταμίας ήταν γυναίκες, και παρασκευαζόταν από τις γυναίκες στο σπίτι ως συμπλήρωμα για τα γεύματα. Ακόμα γνωρίζουμε ότι τότε ήταν ένα παχύρρευστος, σαν χυλός, ποτό, που καταναλωνόταν με ένα αχυρένιο καλάμι και παρασκευαζόταν από κριθαρένιο ψωμί που είχε ψηθεί δύο φορές και είχε αφεθεί να υποστεί ζύμωση σε έναν κάδο. Μέχρι στο 2050 π.Χ. το πότο είχε γίνει αρκετά δημοφιλές στην περιοχή της Μεσοποταμίας και της Αιγύπτου και έτσι η παρασκευή του είχε εμπορευματοποιηθεί. Από εκεί και έπειτα η μπύρα ταξίδεψε σε όλο τον κόσμο και πολλοί λαοί έφτιαξαν τα δικά τους ήδη χρησιμοποιώντας και άλλα υλικά στην συνταγή.
Τα βασικά υλικά της μπύρας
Οι βασικές πρώτες ύλες για την παραγωγή μπίρας είναι το νερό, το κριθάρι, η ζύμη (μαγιά) και ο λυκίσκος. Άλλα συστατικά είναι δυνατό να προστίθενται, όπως για παράδειγμα ζάχαρη ή άλλα δημητριακά.
Νερό
Χρησιμοποιείται πόσιμο νερό χαμηλής περιεκτικότητας σε άλατα. Διακρίνουμε το νερό που χρησιμοποιείται κατά τη διαδικασία της βυνοποίησης και το νερό που χρησιμοποιείται κατά το βρασμό και τη ζύμωση. Μόνο το δεύτερο περιέχεται στη μπίρα που παράγεται τελικά.
Κριθάρι
Χρησιμοποιείται δίστιχο κριθάρι, συνήθως φτωχό σε πρωτεΐνες και πλούσιο σε άμυλο. Σε ορισμένα είδη μπίρας είναι σύνηθες να χρησιμοποιούνται μαζί με το κριθάρι και άλλα δημητριακά, όπως σιτάρι, βρώμη ή σίκαλη. Άλλα είδη δεν περιέχουν καθόλου κριθάρι αλλά βασίζονται αποκλειστικά σε άλλα δημητριακά.
Λυκίσκος
Ο λυκίσκος είναι ένα φυτό και ως πρώτη ύλη για την μπύρα χρησιμοποιούνται μόνο τα θηλυκά άνθη του. Σε αυτά περιέχονται ρητίνες, οι οποίες κατά το βρασμό αποδίδουν τις αρωματικές και γευστικές ουσίες της μπύρας. Επίσης ο λυκίσκος περιέχει τανίνες και οργανικά οξέα που δρουν ως συντηρητικά.
Μαγιά
Ως μαγιά της μπίρας χρησιμοποιούνται διάφορα είδη ζυμομυκήτων. Αυτά αναλαμβάνουν την διαδικασία της αλκοολικής ζύμωσης, τον μεταβολισμό δηλαδή των σακχάρων και την παραγωγή της αλκοόλης και του διοξειδίου του άνθρακα. Η επιλογή της ζύμης σχετίζεται κάθε φορά με το είδος της μπίρας που θα παραχθεί.
Τα είδη της Μπύρας
Ale
Οι Ale μπύρες η αλλιώς στα ελληνικά οι αφροζύμωτες οφείλουν το όνομά τους στο γεγονός ότι καθώς προχωρά η ζύμωση, η μαγιά αναδύεται στην επιφάνεια και εν συνεχεία συλλέγεται και απομακρύνεται προτού ολοκληρωθεί η ζύμωση, για να γίνει μετά η μεταζύμωση σε άλλη δεξαμενή.
Οι συγκεκριμένες μπύρες ζυμώνονται για 2-5 ημέρες σε θερμοκρασίες 15-23°C, γι’ αυτό η διαδικασία αναφέρεται ως «μέθοδος υψηλής θερμοκρασίας». Να σημειώσουμε ότι υποκατηγορία των συγκεκριμένων μπυρών είναι και οι σταρένιες μπύρες ή Weiss. Οι Αle, κυκλοφορούν σε διάφορες γεύσεις, αλκοολικούς βαθμούς και χρώματα και είναι ιδιαίτερα αγαπητές στο Βορά.
Lager
Οι βυθοζύμωτες μπύρες έχουν την τάση να καθιζάνουν στον πάτο του δοχείου. Παρασκευάζονται με τη μέθοδο χαμηλής θερμοκρασίας μιας και ευνοϊκότερες θερμοκρασίες για τη ζύμωσή τους είναι 6 ως 12 °C, ενώ η διαδικασία της μεταζύμωσης διαρκεί μερικούς μήνες. Μπορεί να είναι ξανθές, μαύρες ή κόκκινες, και η γεύση τους είναι γεμάτη. Οι lager με υψηλή περιεκτικότητα αλκοόλ λέγονται Strong Lager. Εδώ ανήκει και το είδος Pils, διαφέρει όμως από τις Lager ως προς την περιεκτικότητα σε λυκίσκο.
Μπύρα Φυσικής Ζύμωσης
Εδώ ανήκουν οι μπύρες που ζυμώνονται σε ανοιχτά δοχεία με τη βοήθεια των ζυμομυκήτων και χωρίς προσθήκη μαγιάς. Οι μπύρες αυτές μοιάζουν περισσότερο με το είδος Ale. Εδώ υπάρχουν μπύρες στις οποίες προστίθενται και άλλα συστατικά, όπως φρούτα ή χορταρικά και συνήθως χαρακτηρίζονται από ιδιαίτερα γευστικά χαρακτηριστικά.
Πως να φτιάξετε την δική σας μπύρα
Για να φτιάξετε την δική σας μ,πύρα θα χρειαστείτε τον απαραίτητο εξοπλισμό και να ακολουθήσατε κατά γράμμα την παρακάτω διαδικασία. Μπορεί να σας φανεί κάπως δύσκολο αλλά πιστέψτε το αποτέλεσμα θα σας αποζημιώσει όταν θα κάθεστε στο σπίτι σας και θα απολαμβάνετε την δικιά σας σπιτική μπύρα!
Τι θα χρειαστείτε:
Κατσαρόλα βρασμού (Brewpot)
Ανοξείδωτη κατσαρόλα χωρητικότητας τουλάχιστον 20 λίτρων. Στο εμπόριο τα πακέτα με τα υλικά δημιουργίας μπύρας ξεκινούν από 10 λίτρα μπύρας και πάνω. Οπότε, ανάλογα με την ποσότητα που θέλετε να φτιάξετε, φροντίστε η κατσαρόλα να σας καλύπτει.
Κουβάδες πλαστικούς (Plastic Fermenters)
Θα χρειαστείτε 2 κουβάδες πλαστικούς χωρητικότητας τουλάχιστον 15 λίτρων. Ο ένας από αυτούς θα χρησιμοποιηθεί για την πρώτη ζύμωση της μπύρας, ενώ ο δεύτερος θα χρειαστεί για τη μεταφορά της μπύρας στα μπουκάλια, όπου θα προστεθεί και η ζάχαρη ζύμωσης.
Θερμόμετρο (Thermometer)
Για να παρακολουθείτε τη θερμοκρασία της μπίρας κατά την παρασκευή είναι αναγκαίο ένα θερμόμετρο που να φτάνει το λιγότερο μέχρι 80° C.
Λαστιχένιο ή πλαστικό σωλήνα (Siphon Tubing)
Για τη μεταφορά της μπύρας από τον ένα κουβά στον άλλο θα χρειαστείτε έναν διαφανή λαστιχένιο ή πλαστικό σωλήνα, διαμέτρου 8-12mm, μήκους 1-1,5m. Διαφανής πρέπει να είναι για να βλέπετε τη μπύρα καθώς περνά μέσα από τον σωλήνα. Λαστιχένιος για να είναι ευλύγιστος, ενώ πλαστικό μπορεί να είναι το κομμάτι που θα βρίσκεται μέσα στον κουβά, για να μπορείτε να το κατευθύνετε όπως χρειάζεται. Στο εμπόριο θα τον βρείτε σε διάφορες μορφές.
Κουτάλα
Θα χρειαστείτε μια κουτάλα για ανάδευση μήκους 40cm τουλάχιστον. Επίσης αναγκαία είναι και άλλη μία τρυπητή κουτάλα.
Αποθητήρας αέρος (Fermentation Lock)
Αυτά είναι κάποια μικρά πλαστικά εξαρτήματα. Χρησιμοποιούνται κατά την πρώτη ζύμωση, καθώς στον κουβά όπου βρίσκεται το ζυθογλέυκος παράγεται διοξείδιο του άνθρακα. Ο ρόλος του εξαρτήματος είναι να επιτρέπει στο διοξείδιο του άνθρακα να δραπετεύσει στο χώρο χωρίς να μπει αέρας στο δοχείο που μπορεί να χαλάσει το τελικό αποτέλεσμα.
Μπουκάλια
Καλό είναι να αρχίσετε να μαζεύετε μπουκάλια για την αποθήκευση της μπύρας μετά την πρώτη φάση της ζύμωσης. Αυτά πρέπει να έχουν χρώμα καφέ ή πράσινο σκούρο, για τη φύλαξη της μπύρας από την υπεριώδη ακτίνα. Μπορείτε να βρείτε στο εμπόριο καινούργια ή μεταχειρισμένα. Στη δεύτερη περίπτωση πρέπει να καθαριστούν σχολαστικά.
Καπάκια (Bottle Caps)
Τα καπάκια μπορείτε να τα αγοράσετε από καταστήματα εμφιάλωσης. Στην περίπτωση που τα μπουκάλια φέρουν το κούμπωμά τους σε μορφή μεταλλικού συνδετήρα όπως τα μπουκάλια της Grolsch ή της Fischer, τότε μπορείτε να τα χρησιμοποιήσετε ως έχουν. Στα τελευταία όμως θα πρέπει να προμηθευτείτε λαστιχάκια για πώματα καθώς αυτά φθείρονται μετά από 5-6 φορές χρήσης.
Εξάρτημα τοποθέτησης πώματος (Bottle Cappers)
Για να τοποθετήσετε τα καπάκια στα μπουκάλια θα χρειαστείτε το παραπάνω εξάρτημα.
Αποστειρωτικό
Για τον καθαρισμό όλων των υλικών αλλά και των φιαλών θα χρειαστείτε ένα αποστειρωτικό υλικό. Αυτό μπορεί να είναι σε υγρή μορφή ή σε σκόνη. Διαλύεται στο νερό και βοηθάει στον καλύτερο καθαρισμό των φιαλών. Βασικός λόγος από τον οποίο μπορεί μια ζύμωση να χαλάσει είναι τα βακτηρίδια που παραμένουν στις φιάλες.
Συνταγή για το «μαγείρεμα»
2,72 kg εκχύλισμα βύνης σε υγρή μορφή
0,5 kg εκχύλισμα βύνης σε σκόνη
2 oz. λυκίσκο σε pellet μορφή
2 πακέτα μαγιάς σε σκόνη
1 πακέτο ακατέργαστης ζάχαρης
20 λίτρα νερό
Για να φτιάξετε απλή ξανθιά μπύρα, η οποία είναι αρκετά εύκολη συνταγή, πρέπει να ακολουθήσετε τα παρακάτω βήματα.
-Στην κατσαρόλα μας αδειάζουμε περίπου 4 λίτρα νερό, το οποίο πρέπει να βράσει σε υψηλή θερμοκρασία. Βάλτε τα υπόλοιπα μπουκάλια με το νερό στο ψυγείο.
-Μόλις το νερό βράσει σβήστε τη φωτιά και προσθέστε την υγρή βύνη στην κατσαρόλα, ανακατεύοντας για να διαλυθεί σωστά, χωρίς να κολλήσει στον πάτο της κατσαρόλας.
-Προσθέστε μετά, ανακατεύοντας, τη βύνη σε σκόνη στην κατσαρόλα
-Ανακατέψτε για λίγο ακόμα και βεβαιωθείτε ότι τα υλικά έχουν διαλυθεί καλά στο νερό
-Ανάψτε τη φωτιά ξανά σε υψηλή θερμοκρασία μέχρι να αρχίσει να βράζει.
Στα πρώτα 15 λεπτά δημιουργείται αφρός στην επιφάνεια του υγρού, ο οποίος φουσκώνει και ανεβαίνει. Για αυτό πρέπει να παρακολουθείτε τον βρασμό. Αν δείτε αυτό να συμβαίνει, βγάλτε την κατσαρόλα από τη φωτιά, ώστε να κάτσει ο αφρός, χαμηλώστε τη φωτιά και επανατοποθετήστε την στη φωτιά.
-Μετά τα πρώτα 15 λεπτά βρασμού ρίξτε στο μείγμα το 1 oz. λυκίσκου. Ανακατέψτε καλά μέχρι να διαλυθεί στο μείγμα.
-Μια ώρα μετά τη στιγμή που αρχίζει να βράζει, προσθέστε και το υπόλοιπο λυκίσκο ώστε να δώσει άρωμα στη μπύρα σας, και ανακατέψτε καλά. Μόλις αυτός διαλυθεί, σβήστε τη φωτιά και απομακρύνετε την κατσαρόλα ώστε να κρυώσει το μείγμα. Το μείγμα αυτό σε αυτή τη φάση ονομάζεται Ζυθογλεύκος.
-Πάρτε το νερό που είχατε στο ψυγείο και αδειάστε το στο δοχείο ζύμωσης που έχετε. Έχετε υπόψιν σας ότι πρέπει να ανακινείτε τα μπουκάλια καλά, ιδίως όταν είναι μέχρι τη μέση γεμάτα, ώστε να οξυγονώνεται σωστά το νερό. Αυτό θα βοηθήσει αργότερα στην ποιότητα της ζύμωσης.
-Ρίξτε το ζεστό ζυθογλεύκος στο κρύο νερό.
-Προσθέστε τα 2 πακέτα της μαγιάς.
-Κλείστε καλά το δοχείο ζύμωσης και αφήστε το για μια εβδομάδα σε θερμοκρασία δωματίου.
-Μετά από μια βδομάδα ζύμωσης έφτασε η ώρα να βάλουμε τη μπύρα στα μπουκάλια όπου θα γίνει η δεύτερη ζύμωση. Έτσι, βάλτε σε ένα κατσαρολάκι μια κούπα με νερό ώστε να βράσει.
-Προσθέστε 3 ounces της ζάχαρης στο νερό που βράζει και ανακατέψτε μέχρι να διαλυθεί. Αφήστε σε χαμηλή φωτιά για περίπου 10 λεπτά.
-Ρίξτε την διαλυμένη ζάχαρη στο δεύτερο δοχείο μετάγγισης, το οποίο έχει και μια κάνουλα μπροστά, ώστε να γεμίσετε τα μπουκάλια ευκολότερα.
-Με τη βοήθεια του εύκαμπτου διάφανου σωλήνα μεταγγίστε τη μπύρα από το δοχείο ζύμωσης στο δοχείο μετάγγισης. Προσέξτε, ο διάφανος σωλήνας να μην ακουμπάει στον πάτο του πρώτου δοχείου, διότι θα τραβήξει ποσότητα από το κατακάθι της ζυμωμένης μπύρας. Επίσης, το δοχείο ζύμωσης θα πρέπει να έχει τοποθετηθεί σε υψηλότερο σημείο, πχ. επάνω στον πάγκο της κουζίνας, σε σχέση με το δοχείο μετάγγισης, πχ. στο πάτωμα.
-Έπειτα, ανεβάστε το δοχείο μετάγγισης στον πάγκο και ανοίγοντας την κάνουλα γεμίστε τα μπουκάλια σας, αργά και με κλίση περίπου 45 μοιρών, ώστε να δημιουργηθεί όσο το δυνατόν λιγότερος αφρός. Αφού τα κλείσετε καλά, αφήστε τα σε θερμοκρασία δωματίου για δύο ακόμα εβδομάδες, και μετά βάλτε τα στο ψυγείο. Έπειτα και από αυτόν το χρόνο είναι έτοιμη για κατανάλωση.
Να θυμάστε ότι η σπιτική μπύρα, λόγω του ότι δεν υφίσταται παστερίωση, δεν κρατάει πάνω από 2 μήνες. Για αυτό πρέπει να καταναλωθεί μέσα σε αυτόν το χρόνο.
Πηγή: gonzoreportsgr.blogspot.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου